Abantu benshi
bakunze kubangamirwa n’umubyibuho ukabije, bakifuza kuwugabanya, bamwe
bakiyicisha inzara, abandi bakarya indyo ituzuye ngo barebe ko batakaza ibiro
ariko bikaba iby’ubusa kubera imwe mu myitwarire yabo ya buri munsi, cyangwa
akamenyero bishyiriyeho ku mirire yabo ku bwo kutamenya.
Abashakashatsi
b’inzobere mu by’ubuzima muri Amerika, n’ibigo byita ku mirire y’abantu
byishize hamwe byiga ku kibazo cy’umubyibuho ukabije uri kwibasira abatuye muri
Amerika ndetse n’Isi muri rusange aho basanga hari ingeso zimwe na zimwe
zigomba gucika burundu mu mirire y’abantu cyangwa mu buzima bwabo bwa buri
munsi.
Hari ibintu 9 byagaragajwe bitera umubyibuho ukabije…
1.Kurya ugahita ujya kuryama
Kumva
ugize inzara mbere yo kuryama nijoro akenshi ntibiterwa n’inzara ahubwo
n’akamenyero umuntu aba yarishyirizemo kandi akenshi iyo umuntu ariye mbere yo
kujya mu buriri yisanga yariye byinshi cyangwa ibiryo birimo isukari nyinshi
n’amavuta menshi.
Basanze
ibyiza ari ugushyiraho gahunda ihamye yo kuriraho no kurya mu masaha ya kare ku
buryo amasaha yo kuryama agera mu nda nta kibazo kirimo.
2.Kuryama amasaha adahagije
Kuryama
amasaha make cyangwa kutagira amasaha ahamye yo kuryamiraho biri mu bitera
umubyibuho ukabije ,bikanatera imisemburo y’umubiri kutaba hamwe. Bituma kandi
umuntu arya ariko ntahage.
3.Kurya hari ibindi uhugiyemo cyangwa bikurangaje
Kurya
ureba televiziyo, ukoresha telefoni cyangwa ufite ikindi kintu uhugiyemo nabyo
si byiza ku muntu wifuza kunanuka. Ubushakashatsi bwakozwe na American Journal
of Clinical Nutrition bwemeza ko abantu barya bahugiye bahugiye no mu bindi
biyongeraho 50% y’ibinure ku biryo bariye, kuko usanga ibi bitera umuntu kurya
byinshi atabizi kubwo kurangarira ibyo arimo gukora.
4.Guhora uhangayitse cyangwa udatuje
Ibi ni
bimwe mubyatera umubyibuho ukabije ndetse no kugira ubuzima bubi. Kuko hari
abantu bagira ibibahangayikishije bikabatera kugira inzara ya buri kanya.
Nyamara atari inzara isanzwe ahubwo ari inzara itewe n’amarangamutima yabo,
bikabatera no kurya bakarenza urugero.
Ni byiza
kwirinda icyatuma udatuza mu gihe wifuza kuba wagabanya ibiro.
5. Kurya vuba na bwangu
Kurya
vuba vuba bitera igifu buhoro ndetse bikanatuma ibiryo bitinda gusohoka mu
mubiri. Abahanga kuby’umubiri w’umuntu, bemeje ko umuntu agomba gufata nibura
iminota 20 yo kurya atuje anakanjakanja neza ibyo arimo kurya.
6. Kubaho mu buzima bwo kwicara cyane
Kwicara
cyane cyangwa kudafata umwanya wo kugorora imitsi biri mu bintu byugarije
abatuye Isi, bikaba binatera umubiri guhora utsikamiwe n’ibinure, kuko umubiri
uba wakira byinshi ntubikoreshe, bigatuma byibumbira ahantu hamwe , umuntu
akabyibuha.
7. Gusimbuka indyo ya mu gitondo
Benshi
bibwira ko kutarya cyangwa gusimbuka indyo imwe ku munsi byabafasha kugabanya
ibiro, ariko ni ukwibeshya.
Ibiryo
bya mu gitondo biha umubiri imbaraga uba watakaje mu gihe cy’umunsi. Kutarya mu
gitondo biri mu byakongera umubyibuho kuko umubiri ubura icyo ukoresha umunsi
wose, hanyuma mu ijoro bikawutera kurarikira kwakira byinshi kandi ariho
umubiri wakagombye kuruhuka.
8. Umunyu mwinshi
Uretse no
kongera ibinure mu mubiri, kurya umunyu mwinshi cyangwa kuminjira umunyu mu
bisi mu biryo biri mu bitera indwara z’umutima, umuvuduko mwinshi w’amaraso
n’izindi…
Ni byiza
kugabanya umunyu ku muntu wese wifuza kuba yagabanya ibiro.
9. Kutanywa amazi ahagije
Kutanywa
bihagije bitera impyiko gukora gahoro, n’imyanda iba yirundiye mu mubiri
ntibashe kubona uko isohoka. Abahanga mu by’ubuzima bemeje ko umuntu agomba
kunywa litiro ebyiri z’amazi ku munsi mu buryo bwo kwirinda indwara
n’umubyibuho ukabije.
Ni byiza
kunywa amazi menshi mu gihe wifuza kugabanya ibiro, ahubwo ukirinda kunywa
cyane n’ibinyobwa nka fanta n’ibindi binyobwa birimo gaz, inzoga nyinshi, jus
zirimo isukari itari umwimerere, n’ibindi...
No comments:
Post a Comment